คุณมีอาการ "ปวดหลัง ปวดร้าวลงขา ขาชา ขาอ่อนแรง" หรือไม่

หากการรักษาด้วยการรับประทานยา การทำกายภาพบำบัด การปรับกิจวัตรประจำวันแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น

การรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง (Spinal Fusion)

อาจเป็นทางเลือกที่สามารถช่วยให้อาการปวดของคุณดีขึ้นและช่วยคืนคุณภาพชีวิตที่ดีให้แก่คุณได้

การรักษาผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง (Spinal Fusion)

อาการปวดหลัง ปวดร้าวลงขา ขาชา ขาอ่อนแรง

อาจมีสาเหตุมาจากความไม่มั่นคงของกระดูกสันหลัง

โดยในสภาวะปกติกระดูกสันหลังของคนเราจะถูกยึดด้วยข้อต่อ

หรือที่เรียกกันว่า หมอนรองกระดูกสันหลัง และเส้นเอ็นต่างๆหลายชั้น

ทำให้กระดูกสันหลังมีความมั่นคงและแข็งแรงสูงมาก

เพื่อปกป้องเส้นประสาทและไขสันหลังที่อยู่ภายในแกนกลางของกระดูกสันหลัง

แต่เมื่ออายุมากขึ้นหรือมีการใช้งานหลังที่หักโหมเกินไป

จะทำให้ข้อต่อกระดูกสันหลังบาดเจ็บและเสื่อมสภาพได้

อาจทำให้เกิดสภาวะความไม่มั่นคงของกระดูกสันหลังขึ้น

โดยเป็นสภาวะที่หมอนรองกระดูกสันหลังหรือตัวกระดูกสันหลังเองมีการเคลื่อนไปกดเบียดโพรงประสาทและเส้นประสาท

ในขณะที่เรามีอริยาบทต่างๆ เช่น ก้มหลังหยิบของ ลุกนั่งจากเก้าอี้ ก้มตัวยกของหนัก เป็นต้น

ซึ่งการที่โพรงประสาทตีบแคบลงและเส้นประสาทถูกกดเบียดนี้เองที่จะนำไปสู่อาการผิดปกติต่างๆ ที่ได้กล่าวข้างต้น

ไม่ว่าจะเป็นอาการปวดหลัง ปวดหลังร้าวลงขา อาการชาขา อาการเดินไกลแล้วปวดน่อง

หรือหากปล่อยไว้นานอาจนำไปสู่อาการขาอ่อนแรงได้

การรักษาที่เหมาะสมสำหรับภาวะกระดูกสันหลังไม่มั่นคง (Spinal Instability)

สามารถทำได้โดยการผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง

เพื่อลดการเคลื่อนไหวระหว่างกระดูกสันหลังแต่ละข้อ

และป้องกันไม่ให้กระดูกเคลื่อนไปกดเบียดเส้นประสาทได้นั่นเอง

เนื่องจากกระดูกสันหลังของคนเรา เป็นโครงสร้างแกนกลางของลำตัวที่อยู่ลึก

การผ่าตัดเพื่อแก้ไขความผิดปกติที่กระดูกสันหลังจะต้องมีการตัดผ่านชั้นกล้ามเนื้อบริเวณหลังหลายชั้น

ในอดีตการผ่าตัดเชื่อมกระดูกสันหลังแบบเปิดแผลใหญ่

จึงมีความจำเป็นต้องตัดทำลายกล้ามเนื้อหลังเพื่อเข้าถึงกระดูกสันหลังบริเวณที่จะทำการผ่าตัดรักษา

ส่งผลให้กล้ามเนื้อและเนื้อเยื่ออ่อนมีการบาดเจ็บเป็นบริเวณกว้าง

ทำให้ผู้ป่วยต้องใช้เวลาในการพักฟื้นหลังผ่าตัดพอสมควร

แต่ในปัจจุบันด้วยวิวัฒนาการที่ก้าวหน้าขึ้น ทำให้การผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง

สามารถทำผ่านอุปกรณ์ผ่าตัดชนิดพิเศษ ซึ่งช่วยให้ศัลยแพทย์สามารถทำการผ่าตัดผ่านแผลที่เล็กลง

มีการตัดทำลายกล้ามเนื้อหลังที่น้อยลง ผู้ป่วยเสียเลือดน้อย ทำให้มีการฟื้นตัวหลังผ่าตัดได้ไวขึ้น

การผ่าตัดชนิดนี้ เรียกว่า Minimally Invasive Surgery Transforaminal Interbody Fusion (MIS TLIF)

ภาวะใดที่เหมาะสมสำหรับการผ่าตัดแบบ MIS TLIF

1. กระดูกสันหลังเสื่อม หรือ หมอนรองกระดูกเสื่อม
2. กระดูกสันหลังเคลื่อน
3. โพรงประสาทสันหลังตีบแคบ
4. หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อน

การรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละคนอาจไม่เหมือนกัน

ขึ้นอยู่การหลายๆปัจจัย เช่น ความรุนแรงของโรค อายุ โรคประจำตัว กิจวัตรประจำวัน การทำงาน  เป็นต้น

ผู้ป่วยควรเข้าพบและปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย

การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด

• ก่อนผ่าตัด ผู้ป่วยจะได้รับการประเมินความพร้อมสำหรับการผ่าตัดโดย อายุรแพทย์ และ/หรือ วิสัญญีแพทย์ ซึ่งจะประเมินความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางระบบหัวใจและหลอดเลือด และจะทำการให้ยาต่างๆเพื่อให้ร่างกายผู้ป่วยแข็งแรงและมีความพร้อมมากที่สุดสำหรับการผ่าตัด
• งดน้ำและอาหาร 8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด เผื่อลดอัตราการเกิดการสำลักอาหารระหว่างดมยาสลบเพื่อผ่าตัด
• งดยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาต้านเกร็ดเลือด/การแข็งตัวของเลือด เช่น aspirin, Plavix และ warfarin เป็นต้น
• งดอาหารเสริม เช่น สมุนไพร เมล็ดแปะก๊วย โสม น้ำมันตับปลา อย่างน้อย 7 วันก่อนผ่าตัด
• งดสูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์ อย่างน้อย 2 สัปดาห์ 
• นอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่ ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย  

ขั้นตอนการผ่าตัด

• วิสัญญีแพทย์ทำการระงับความรู้สึกของผู้ป่วยผ่านการดมยาสลบ ช่วยให้ผู้ป่วยไม่มีอาการปวดและอยู่นิ่งระหว่างที่ศัลยแพทย์ทำการผ่าตัดรักษา
• จัดท่าผู้ป่วยให้อยู่ในท่านอนคว่ำ เพื่อทำผ่าตัดบริเวณสันหลัง
• ศัลยแพทย์ทำการเจาะรูผ่านกล้ามเนื้อเพื่อทำการแก้ไขความผิดปกติที่กระดูกสันหลัง และ เส้นประสาท
• แพทย์ทำการขยายโพรงประสาทโดยการตัดแต่งรูปทรงกระดูก ข้อต่อ เส้นเอ็น และ หมอนรองกระดูกต่างๆ บริเวณกระดูกสันหลัง เพื่อลดการกดทับเส้นประสาท ซึ่งเป็นสาเหตุของ อาการปวด ชา อ่อนแรง
• แพทย์ทำการปลูกถ่ายกระดูก และ อุปกรณ์ทดแทนหมอนรองกระดูกเพื่อเพิ่มความมั่นคงของกระดูกสันหลัง และกระตุ้นให้เกิดการเชื่อมตัวของกระดูกสันหลัง
• ศัลยแพทย์ทำการใส่สกรูโลหะเพื่อเสริมความแข็งแรงของกระดูกสันหลัง และ กระตุ้นการเชื่อมตัวของกระดูกสันหลัง

ทั้งนี้การผ่าตัดแบบ MIS TLIF อาจใช้เวลาการผ่าตัดนานกว่าการผ่าตัดแบบเปิดแผลใหญ่

และต้องใช้ความชำนาญและประสพการณ์ของศัลยแพทย์ เพื่อให้ได้รับผลการรักษาที่ดี

การพักฟื้นหลังผ่าตัด

• ระยะเวลาการนอนโรงพยาบาล: 3-4 วัน
• แผลภายนอกสมานตัว: 2 สัปดาห์
• หลังผ่าตัดผู้ป่วยสามารถช่วยเหลือตนเองได้ และ ใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ แต่มีข้อจำกัด หลังผ่าตัดช่วงแรกดังนี้
• 6 สัปดาห์แรกหลังผ่าตัด
• งดการนั่ง/ยืนต่อเนื่องนานเกิน 2 ชั่วโมง
• การนั่งควรต้องมีพนักพิงสันหลังเสมอ
• ใส่อุปกรณ์พยุงสันหลัง (Lumbar support) ตลอด ขณะยืน/นั่ง
• งดยกของที่หนักเกิน 2 กก.
• หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องก้มหลัง
• งดการไอ จาม เบ่งหรือบิดตัวแรงๆ
• สามารถขับรถได้ประมาณ 1 เดือนหลังผ่าตัด
• สามารถเล่นกีฬาที่ไม่มีการกระแทกเช่น วิ่ง ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ เป็นต้น ได้ที่ 2 เดือนหลังผ่าตัด
• สามารถเล่นกีฬาที่มีการกระแทก เช่น ฟุตบอล บาสเก็ตบอล เป็นต้น ได้ที่ 6 เดือนหลังผ่าตัด
• แนะนำหยุดงานหลังผ่าตัดอย่างน้อย 2-4 สัปดาห์
• ระยะเวลาดังกล่าว อาจสั้น หรือ ยาวกว่าปกติได้ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค ลักษณะการใช้งานและการทำงานของผู้ป่วย ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และน้ำหนักตัว

Youtube:

https://www.youtube.com/watch?v=dHghg8L8pBI

https://www.youtube.com/watch?v=ggdKG0OvL90

https://www.youtube.com/watch?v=lJ-ggDAQNLQ